Na wszechstronny rozwój małego dziecka znaczący wpływ ma właściwe zagospodarowanie przestrzeni, która powinna zaspakajać podstawowe potrzeby rozwojowe wychowanka. Harmonijny rozwój gwarantują nie tylko skuteczne metody i formy pracy, ale również najbliższe otoczenie. Zabawki, różnorodne środki dydaktyczne, rozmieszczenie, wielkość mebli, a także kolorystyka pomieszczenia, sprzyjają bądź ograniczają kształtowanie się sfery psychofizycznej, wpływają na zabawę, uczenie się, wspierają lub hamują aktywność dziecka.
Oto kilka przydatnych rad:
• kolorystyka pomieszczenia, najlepiej z palety kolorów ciepłych [na takim tle lepiej odbijają się zawieszone różnorodne pomoce dydaktyczne oraz prace dzieci; odpowiedni dobór kolorów ma również wpływ na samopoczucie wychowanków
• podział przestrzeni np. na część edukacyjną, relaksacyjną oraz część dostosowaną do spożywania posiłków
• przestrzeń edukacyjna podzielona na mobilne mikroprzestrzenie [ np. kąciki zainteresowań, ośrodki, krainy, strefy] zgodnie z nowoczesnym podejściem do edukacji, w którym preferowany jest model pracy z dzieckiem oparty na samodzielnym uczeniu się: zdobywaniu nowych doświadczeń, uczenie się poprzez działanie w przyjaznych warunkach umożliwiających odizolowanie czasowe od grupy [niewskazane jest ustawianie całych zestawów meblowych w szeregu / pod ścianą]
• pomoce, środki, materiały dydaktyczne zakwalifikowane do danej mikroprzestrzeni [ np. kąciki zainteresowań, ośrodki, krainy, strefy wyposażone w zabawki, pomocy dydaktyczne rozwijające różnorodne aktywności
• stoliki i krzesła z regulowaną wysokością dostosowaną do wzrostu dzieci
• stoliki z możliwością tworzenia różnorodnych układów, modułów
• punkty świetlne, sufitowe w ilości dostosowanej do powierzchni sali zgodnie z normami, (wiązki światła powinny zapewniać właściwą oświetlenie powierzchni miejsca, w którym dziecko pracuje)
• rolety, żaluzje okienne (umożliwiające czasowe, zaciemnienie lub ograniczenie dostępności promieni słonecznych w celu lepszej widoczności
• wykładziny, dywany jednolite kolorystycznie z atestami, w wydzielonych miejscach sali, w szczególnych przypadkach wykorzystywanie mat antypoślizgowych,
• regały, szafki, o wymiarach umożliwiających samodzielne korzystanie dzieci
ze zgromadzonych pomocy, materiałów, zabawek, (dużym ułatwieniem w mobilności przestrzeni edukacyjnej byłoby zamontowanie na meblach kółek )
• meble w kolorach pastelowych bez dodatkowych wzorów, elementów dekoracyjnych (ułatwienie w zmianie aranżacji przestrzeni edukacyjnej/
• tablice korkowe/ demonstracyjne/ interaktywne umieszczone na ścianie na wysokości dostosowanej do wzrostu dziecka lub z możliwością płynnej regulacji wysokości
Przykładowe pomoce dydaktyczne wpływające na rozwój wybranych aktywności u małego dziecka.
Aktywność matematyczna
[np. liczmany, domina, klocki matematyczne, piramidki, kreatywne kostki matematyczne, zestawy magnetyczne, gry matematyczne, wagi, miarki, zegary, kolorowe liczby, tangramy matematyczne, patyczki,]Aktywność językowa
[np. książki z literatury dziecięcej, gry planszowe, historyjki obrazkowe zabawne stroje, układanki, dmuchajki, gwiazdki z wiatraczkami, zdjęcia, obrazkowe zagadki, układanki edukacyjne sylaby, rebusy obrazkowe, litery magnetyczne, pacynki, stroje teatralne, maskiAktywność przyrodnicza
[np. globusy, mapy, mikroskopy, lupy, zestaw do eksperymentów, kulki magnetyczne, gry planszowe, książki przyrodnicze, zestawy obrazków o tematyce przyrodniczej]Aktywność społeczna
[ np. edukacyjne pacynki, pufki emocje, gry planszowe, loteryjki, kodeks klasowy,]Aktywność fizyczna
[np. maty, tunele, piłki, dotykowe kostki, woreczki, szarfy, mini szczudła, kręgle, obręcze,Aktywność plastyczno-techniczna
[np. zestawy kreatywne, pędzle, stemple, szablony, foremki do wykrawania, formy do odlewania, dziurkacze, samoprzylepne wzorki, modelina, plastelina, kredki, farby, papier kolorowy, bibuła, nożyczki]Aktywność muzyczna
[np. puszki dźwiękowe, loteryjki dźwiękowe, lotto dźwiękowe, pamięć dźwiękowa, torba z instrumentami, dzwonki z przyciskiem,]Refleksja…
Dzieci dobrze czują się i rozwijają w otoczeniu stymulującym do różnorodnej aktywności, która wpływa na wyzwalanie wielorakich zdolności oraz zainteresowań.